هاوڕێیانی خۆشەویستی دامەزراوەی جەمال نەبەز، کوردانی ئازیز
باوەڕکردن سەختە، بەڵام ئەم کاتە ترسناکە بۆ کورد لە هەموو شوێنێک و بەتایبەتی لە ناوچەکانی زێدی خۆیان، بەردەوامن و بەردەوامدەبن
لە هەموو کاتێک ڕوونترە: کورد وەک گەل و نەتەوەیەک لە مەترسیدایە و کەمترینیان لە شوێن و زێدی خۆیان لە ناوچەی نیشتەجێبوونی باوباپیرانیان کە دەکەوێتە ناو دڵی ڕۆژهەڵاتی ناوەڕاست. لە ئەنجامی جەنگی جیهانی یەکەم لە پرۆسەیەکدا کە تا ماوەیەکی کەم دوای کۆتایی هاتنی جەنگی جیهانی دووەم درێژەی کێشا کوردستان دابەشکرا بەسەر چەندین دەوڵەتی نەتەوەیی تازە دامەزراودا بەبێ ئەوەی کورد خۆی دەوڵەتێکی نەتەوەیی هەبێت
دوای کۆتایی هاتنی شەڕەکە، کورد لە ساڵی ١٩٢٠ دەوڵەتی پێدرا. پاشان بە دامەزراندنی تورکیا، دەوڵەتی تورکی زاڵ بوو، کە دوای ماوەیەکی کەم جۆرێکی نوێی سیاسەتی جینۆسایدی لە دژی ئەو کوردانە دەستپێکرد کە ئێستا لە چوارچێوەی سنوورەکانیدا دەژین لە باکووری کوردستان. لە هەمان کاتدا دەسەڵاتە ئیختیارییەکان کە ئەرکی ڕێکخستنەوەی جەماوەری ئیمپراتۆریەتی عوسمانی لەناوچوویان پێسپێردرابوو، زیاتر خەمی دەستەبەرکردنی قازانجەکانی خۆیان بوو نەک دۆزینەوەی چارەسەرێک بۆ کوردانی باشوور و ڕۆژئاوای کوردستان کە بە چاودێری ئەوان سپێردرابوو. ئەوان و کۆمەڵەی گەلان (کە نەتەوە یەکگرتووەکان بەدوایدا هات) بە شێوەیەکی شەرمنانە شکستیان هێنا لە دەستەبەرکردنی مافە بەردەوامەکان بۆ ئەم کوردانە لەناو دەوڵەتە نەتەوەییە تازە دروستکراوەکانی عێراق (١٩٣٢) و سوریا (١٩٤٦)، ئەگەر بێ دەوڵەتێکی تایبەت بە خۆیان بمێننەوە
ئەوەی ڕاست و گرنگە، و پشتگوێ دەخرێت، دەبێت دووبارە بکرێتەوە
هیچ یاسایەک بۆ جینۆساید نە بۆ دابەشکردنی نایاسایی نەتەوەیەکی کولتووری نییە. ئێمە بە ئەرکی سەرشانی خۆمان دەزانین کە چەندین جار باس لە مێژووی دۆکیۆمێنتکراوی ئازارەکانی کورد و بارودۆخی سەختی ئێستای بکەین و بە دوای ڕێگای نوێ و داهێنەرانەدا دەگەڕێین بۆ ئەو کارە. بەبێ ئەمە هیچ ڕەزامەندییەک بۆ کورد نابێت کە شایەنییەتی و دانپێدانان بەو شتانەی کە کورد پێشتر بە شێوەیەکی سەربەخۆ و لە هەلومەرجی سەختدا بەشداریی لە میراتی کولتووری جیهانیدا کردووە
لەم دواییانەدا ئەم بابەتانەیی خوارەوەمان لە ماڵپەڕەکەماندا نوێکردەوە
کۆبوونەوەی ساڵان ە
شەفافیەت
ڕۆژی دەرگای واڵا
خۆشحاڵین بە هاریکاریی بەڕێز هۆشەنگ سەبری کە لە مانگی ئازاری ئەمساڵدا بووە یەکەم ئەندامی پاڵپشتمان. بەرێز هۆشەنگ سەبری دەیان ساڵە لە بەرلین دەژی و لە ئێستایا دەرمانسازێکی خانەنشین کراوە
!با متمانەمان بەخۆمان هەبێت
،لەگەڵ ڕێز دا
دەستەی بەرێوەبەر
هانێ کوچلەر، یان گۆساو، سیروان ڕێناس
دەزگایی جەمال بەنەز
.قازانج نەویست. بە توانای یاسایی
٢٠٢٤.٠٤.١١
https://jemalnebez.org/jemalnebez_literatur.html
