هیوای جەژنی نەورۆزێکی جوانتان بۆ دەخوازین
باشترینەکان لە دەرەوە
پێکەوە لەگەڵ هاوڕێیان
چێژ لە ژیانەوەی بەهار ببینن
هاوڕێیانی خۆشەویستی دامەزراوەی جەمال نەبەز
!
ئاهەنگی نەورۆز بەشێکە لە فەرهەنگی کورد و بە گرنگترین فێستیڤاڵی ساڵ لە هەموو پارچەکانی کوردستان دادەنرێت. جیاوازی ناوچەیی لە چۆنیەتی ئاهەنگگێڕانی نەورۆزدا هەیە، لەڕووی مێژووییشەوە شێوازی دیکەی ئاهەنگگێڕانی نەورۆز هەبووە.
لە ساڵی ٢٠٢٣دا چەندین ڕووداوی گەورە لەگەڵ چەند خولەکێک بێدەنگی ڕوودەدەن. لە زۆر شوێن و لە سەرانسەری جیهاندا گرووپە شانۆییەکان خۆیان ئامادە کردووە بۆ ئەوەی لەناکاو بە شانۆنامەیەک کە پەیوەندییەکی بابەتیی هەبێت دەربکەون. کوردان زۆر حەزیان لە جلوبەرگی نەریتی خۆیانە، لەوانە جلە ڕەنگاوڕەنگە درەوشاوەکان و جیاوازی دیزاینی جلوبەرگی پیاوانەش هەروەها. ئەوەی یەکسەر بۆ کەسانی دەرەوە دیار نییە ئەوەیە کە هەمیشە داهێنانی مۆدە هەیە – و لە ئاستی ناوخۆیی یان ناوچەیی یان لەلایەن میدیاوە پێشکەش دەکرێت – کە نەک سەرەتا لە نەورۆزدا، بەڵام دواتر دەبێتە هۆکارێک بۆ سەرسامی دوولایەنە
بێ گومان کولتوری کوردی زیندووە
ئەم کولتوورە لە هەموو ڕوویەکەوە، لە هەموو بوارەکاندا، جا چ سەبارەت بە مۆسیقا، هونەرە جوانەکان یان زمانی کوردی بێت، کولتوورێکی زیندووە. مژدەی خۆش ئەوەیە کە پارچەیەکی دیکەی ئەدەبی جیهانی – واتە جەیمس جۆیس!– کورد دەتوانێت بە زمانی کوردی بخوێنێتەوە، کە بێگومان ئینستیتۆتی کورد لە پاریس بەو پێیە بە ئامادەبوونی وەرگێڕ ئاهەنگی بۆ دەگێڕێت. زۆربەی ئەوانەی ئامادەبوون لەو بۆنەیەدا ساتگەلێکی یادکردنەوەی پڕئازاریان دەبێت. ئەو وەرگێڕەی کە ئاهەنگ دەگێڕدرێت، خەڵکی باکوری کوردستان یان بە زمانێکی تر خەڵکی باشووری ڕۆژهەڵاتی تورکیایە. خەڵکی ئەو ناوچەیە خەمێکی زۆر تازەیان هەیە کە دەبێت کاریان لەسەر بکرێت، ئەوان خزم و هاوڕێ و دراوسێی نزیک یان دووریان لە بوومەلەرزە گەورەکەی ئەم دواییەدا لەدەستداوە، و بە چاوی خۆیان ئەو ترسناکیە دەناسن کە بۆ ماوەیەکی زۆر ئەو ناوچەی ئەوانی تووش کردووە، و دیسانەوە لەم ساڵانەی دواییدا وەک پەڕۆیەکی ڕەش بەسەر بەشەکەی خۆیان لە جیهاندا فڕێدراون
کفنی ڕەشی تیرۆر بەسەر باکور و ڕۆژاڤادا
بۆ هەمووان کە لە تورکیا پارتی ئیسلامی - کۆنەپەرستی ئەردۆغان ئاکەپە - بە هاوپەیمانی لەگەڵ ناسیۆنالیستە توندڕەوەکانی ڕاستڕەوی مەهەپە - بە شێوەیەکی بەرفراوان هێرش دەکاتە سەر ئۆپۆزسیۆنی کورد و عەلەوی باوەڕدارە لیبراڵەکان و بە تاوان دەزانێت.
بەباشی دەزانرێت کە چۆن هاوکارییەکانی بوومەلەرزە لە هەندێک ناوچەی باکووری کوردستان لە ئەنقەرەوە تەنیا بە هێواشی دەستی پێکردووە، هەرچەندە هاوکارییە نێودەوڵەتییەکان بۆ تورکیا پێشتر بە خێرایی دەستی پێکردبوو. هەروەها زانراوە کە کوردەکانی ڕۆژاڤا لە دیوەکەی تری سنووری تورکیا و سوریا بە تەواوی لە یارمەتییە نێودەوڵەتییەکانی بوومەلەرزە بێبەش کراون.
بەڵام ڕێک ئەم هەرێمە بوو کە گەورەترین قوربانی لە شەڕی دژی قەوارەی تیرۆریستی "دەوڵەتی ئیسلامی" دابوو. هەرچەندە لە ئاسمانەوە و بە چەک و تەقەمەنی سووک لەلایەن هاوپەیمانی نێودەوڵەتی دژ بە داعشەوە پشتیوانیان لێدەکرا، بەڵام ئەوە ئەوان بوون کە ڕووبەڕووی دوژمن بوونەتەوە و بەو پێیەش لە شەڕدا قوربانیان داوە.
کاتێک قەوارەی تیرۆریستی "داعش" لەلایەن هاوپەیمانی نێودەوڵەتییەوە شکستخواردوو ڕاگەیەندرا، ئیدارەی خۆسەری ڕۆژاڤا داوای لە هاوپەیمانان کرد کە پێگەی خۆسەری خۆیان وەک یەکێک لە چەند بەشێکی لەو جۆرە لە وڵاتی شەڕی ناوخۆی سوریا پشتڕاست بکەنەوە. ئەمەش بۆ ناوچەی ڕۆژاڤا گرنگ بوو بۆ ئەوەی بتوانێت لە دانوستانەکانی داهاتوودا - کە لە ئاستی نێودەوڵەتیدا پشتیوانی دەکرێت - لەسەر ئایندەی سوریا لەسەر مێزەکە دابنیشێت تورکیا دژی بوو.
هیچ دانپێدانانێک نەبوو. ئەگەر ڕۆژاڤا دوای سەرکەوتن بەسەر داعشدا وەک هەرێمێکی ئۆتۆنۆم لە ئاستی نێودەوڵەتیدا ناسێندرابا، ئەوا ڕەنگە نەدەبوو ئێستا ناوچەکە لە یارمەتییە نێودەوڵەتییەکانی بوومەلەرزە دوور
بخرێتەوە
ئەوەندە بۆ ئەوەی لەسەر داوای هەرێمی خۆسەری کورد ڕووی نەدا. و ئەوەی لەبری ڕوویدا بریتی بوو لەوەی کە:
ناوچەی ڕۆژاڤا لە شەڕی ناوخۆی وڵاتی سوریا بەشێک لە خاکەکەی لەلایەن تورکیای هاوبەشی ناتۆ لە بەرچاوی جیهاندا داگیرکرا - بە کۆکردنەوەی گروپە بەکرێگیراوەکانی ئەنقەرە لە دەوری خۆی و دامەزراندنی ڕژێمێکی داگیرکەری ژێر دەسەڵاتی تورکیا بە پێشێلکردنی یاسا نێودەوڵەتییەکان لە ناوچەیەکی گرینگی ستراتیژی نزیک لە سنووری تورکیا.
هاوڕێیانی خۆشەویستی دامەزراوەی جەمال نەبەز
دەستگرتن بە جەوهەری کولتووری کوردی بەدڵنیاییەوە بۆ تێپەڕاندنی کورد لە خراپترین کاتەکاندا یارمەتیدەر بووە.
جگە لەوەش کولتووری کورد - لە سەردەمی دوور و درێژدا - کولتوورەکانی گەلانی دراوسێی دەوڵەمەند کردووە. تەنها بیرخستنەوەیەک: کولتووری کوردی لە فارسی رەسەنتر و کۆنترە
بێ گومان فەرهەنگی کورد بە فرەچەشنی و کراوەیی تایبەتمەندی خۆی ناسراوە. لە هەمان کاتدا ئەو تێبینییەی کە کۆمەڵگای کوردی تا ڕادەیەک داخراوە و ئەستەمە بەڕووی کەسانی نامۆدا بکرێتەوە، ڕاستە. جگە لە فرەچەشنی و کراوەیی، مەیلی دوورەپەریزیی و بە فەرمی ناسینی جیاوازییەکانی ناوخۆی خۆی، دەتوانێ تایبەتمەندییەکی سێیەمی گرنگی کولتووری کوردی بێت. فرەچەشنی زمانی کوردی یەک لەوانەیە
بە درێژایی مێژوو بە دڵنیاییەوە پێگەی جوگرافیای ناوەندیی کوردستانیش ڕۆڵی هەبووە و ئاڵوگۆڕی بەردەوام لەگەڵ گەلانی دیکەی ڕۆژهەڵات لە ناوچەکانی جوگرافیای دەستڕاگەیشتنترەوە دەستی پێکردووە. لە هەر حاڵەتێکدا کورد بووەتە وەرگێڕێکی لێهاتوو. ناوبانگەکەی لەم بوارەدا نایاب و زانیارییەکانی لەسەر ناوچەکە ناوازەیە.
جەمال نەبەز بێگومان نوێنەرێکی نمونەیی کولتوری کوردی بوو. جارێکیان یەکێک لە هاوڕێکانی وتی: لە کوێ جەمال نەبەزی لێیە، کوردستانیش بوونی هەیە. بەهۆی شارەزایی زمان و ژیرییەوە، زۆر هاوکار و ڕۆشنبیری گەلانی دیکەی ڕۆژهەڵاتی بۆ لای خۆی ڕاکێشا. بەهۆی لیبرالێتی و کۆسمۆپۆلیتیزمی ئەو، کۆبوونەوە خۆبەخۆ و پلان بۆ داڕێژراوەکان بە خێرایی و بە ئاسانی کەشێکی دەوڵەمەندی لە فرەچەشنییدا دروست دەکرد، کە هەمووان سوودی لێوەردەگرن
هاوڕێیانی خۆشەویستی دامەزراوەی جەمال نەبەز
لە کۆتاییدا و تەنها لە کاتی گونجاودا بۆ نەورۆز، بە خۆشحاڵییەوە ڕایدەگەیەنین کە ئێستا دەتوانرێت بۆ یەکەمجار خەڵاتی جەمال نەبەز ببەخشرێت. کۆمیسیۆنی خەڵاتی جەمال نەبەز کە لە ئاستی نێودەوڵەتیدا چالاکە و بە مەبەستی بەخشینی خەڵاتەکەمان دامەزراوە، هاوینی ڕابردوو ڕەزامەندی دەربڕی لەسەر ئەوەی بەدوای براوەیەکی خەڵاتی گونجاودا بگەڕێت، لەوانەیە بۆ گروپێکیش بێت.
زارا محەمەدی - براوەی خەڵاتی جەمال نەبەز بۆ ساڵی 2023
دوای پڕۆسەی هەڵبژاردنی خۆی، کۆمسیۆن بە کۆی دەنگ و سەربەخۆ مامۆستا زارا محەمەدی هەڵبژارد کە لە ڕۆژهەڵاتی کوردستان دەژی و چالاکە، ئەو هەڵبژاردنە لەلایەن سەرۆکایەتی دامەزراوەکەوە پشتڕاستکرایەوە
هۆکاری یەکەم بۆ هەڵبژاردنی زارا لە ڕاپۆرتی بڵاوکراوەی کۆمیسیۆنی جەمال نەبەزدا دەبینرێت
وردەکارییەکانی ڕێکارە زیاترەکان هێشتا ماون، بەڵام بە زوویی لە لاپەڕی خەڵاتی جەمال نەبەز لە ماڵپەڕەکەمان ڕادەگەیەنرێت
لەگەڵ باشترین سڵاوی نەورۆزی
ڕیز و حورمەت
دامەزراوەی جەمال نەبەز
یاسایی و قازانج نەویست
ئەوەی دامەزراوەی جەمال نەبەز چی دەوێت و لە 31ی ئازاری 2020ەوە توانیویەتی چی بکات، لەم پەیجەدا کورتکراوەتەوە
پوختەی کۆبوونەوەی ساڵانەی ساڵی ٢٠٢٢ هێشتا لە بەردەستدایە
دامەزراوەی جەمال نەبەز وەک دامەزراوەیەکی نێودەوڵەتی لەلایەن کوردەوەو بۆ کورد دامەزراوە - و ڕوونە کە خەمێکی هاوبەشی ئەو کارەساتە هەمیشەییە باوەڕپێنەکراوەی هەیە کە ملیۆنان کورد، لە کوردستان و شوێنەکانی دیکە، ناچارن لەگەڵیدا بژین بە جۆرێکی هەمیشەیی نوێ ئەزموونی بکەن، پوختەی روانگەی ئێمە لە هەواڵنامەی ژمارە سفری ساڵی ٢٠٢٢ ببینە
لەسەر باری نائاسایی هەمیشەیی و هۆکارە سیاسییەکەی و لەسەر بوومەلەرزە گەورەکەی ٦ی فێبریواری
دۆخی ترسناكی كوردستان له ئێستادا له ههموو ڕوویهكهوه ڕوو له خراپییه. بۆمهلهرزهیهك به گهورهیی ۷.۸ ریشتهر وێرانییهكی گهورهی به دوای خۆیدا هێناوه. ئهو وێنانهی میدیاكان له باكووری رۆژههڵاتی توركیاوه بڵاوی دهكهنهوه له لایهكهوه دهرخهری تێكچوون و رووخان و ئاوارهیین و له لایهكیشهوه بهڵگهن بۆ ئالیكاری نێودهوڵهتی. وێرانی و ئاوارهیی باكووری كوردستان و بهتایبهتی شاری دیاربكهر (ئامهد) و دهورووبهریشی گرۆتهوه كه تهنیا ۳۵ كیلۆمهتر دوورن له ناوهندی بۆمهلهزهكهوه و به ههمان ئهندازه كوژراو، بریندار و وونبووی لێ كهوتۆتهوه.
ئهم كارهساته نهك ههر توركیا بهڵكوو سوریاشی گرتۆتهوه. شارگهلی وهك ئهنتاكیا، جهزیره و كۆبانی به تایبهتی بوونهته ئامانج و تووشی وێرانی گهوره بوونهتهوه. له ناوچه كوردییهكانی باكووری سووریادا هاوكات كارهساتی هێرشی فڕۆكهكانی توركیاش له ئارادایه و وهك دیاره جووڵانهوهی زهویش نهیتوانیوه رێ له بهردهوامبوونی ئهو هێرشه كوشندانه بگرێت. ئهم هێرشانه تهنانهت له كاتی گوازستنهوهی یارمهتی بۆ قوربانیانی بۆمهلهرزهشدا بهردهوامن. هێرشگهلێك كه ههر ئێستاكه وهك بهشێك له شهڕێكی داگیركارانهی توركیا دژی كوردی رۆژئاوا له ئاستێكی نێودهوڵهتیدا جێگیر و ناسراوه. خهڵكی ناوچه كوردییهكانی باكووری سووریا دهمێ ساڵه ئهزموونی گهلێك ترسناك تێدهپهڕێنن، كهچی ئێستا له كۆتایی ئهو پێرسته نێودهوڵهتییانهدان كه رێگای ئالیكاریان گرتۆته بهر.
رێكخراوی بهرگری مهدهنی سوریا (ناسراو به كڵاوسپییهكان) لای خۆیانهوه رایانگهیاندووه كه پاش ۶ رۆژ به هۆكاری سیاسی هێشتا ئالیكارییه نێودهوڵهتییهكان نهگهشتوونهته شوێنی خۆیان و هیچ ههڵمهتێك دهستی پێ نهكردووه. ئهم رێكخراوه پێشتریش لە سەرماڵپەڕکەیان رایگهیاندبوو كه ههم لهلایهن دهوڵهتی ئهسهد و ههم له لایهن رووسیای هاوپشتییهوه هێرشی كراوهته سهر.ئاماژهی بهوهش دا كه رێكخراوی نهتهوه یهكگرتوووهكان چیتر بهرپرسی رێكخستنی ئالیكارییه مرۆییه پهڕسنوورییهكانی نێوان توركیا و سووریا نییه
ئەم رێکخراوە پێشتر - لە 13ی 1ی 2023 - ئاماژەی بەوەدا کە نەتەوە یەکگرتووەکان بە کردەوە هیچ لێهاتوویەکی لە ڕێکخستنی یارمەتییە مرۆییەکانی سنوور بەزاندنی نێوان تورکیا و سوریادا نەماوە
کڵاوە سپییەکان یان بەرگری شارستانی سوریا لە ساڵی ٢٠١٣ەوە بوونیان هەیە، کڵاوە سپییەکان خۆیان زۆرجار هێرشیان دەکرێتە سەر، و ئەوەش لەکاتێکدا کە هاوکاری پێشکەش دەکەن. لە ساڵی ٢٠٢٢دا، بەپێی گێڕانەوەی ئەوان، هەردوو ڕژێمی ئەسەد و ڕووسیای هاوپەیمانی بە تایبەتی لە شەڕی تیرۆر لە سوریا چالاک بوون
لە کوێدا مهترسی بڕوێت، هەر لەوێش رزگاریش دهڕوێ". ئهمه پهندێكی پێشینیانی هیوابهخشه كه لای زۆر كهس درووشمه، بهڵام ئێمه به خۆشحاڵییهوه وهك باوهر وهریدهگرین، ههر ههموومان پێكهوه هاوسۆز و هاوپشت بین و ئالیكاری بكهین
رێگا بۆ ئالیكاری زۆره. ئێمه بۆ ئهوانهی هێشتا بڕیاریان نهداوه یان ئهوانهی به نیازن ئالیكاری زیاتر بكهن پێشنیاری دوو رێكخراو دهكهین كه پێشتر سهلماندوویانه یارمهتییهكان دهگهیهننه شوێنی خۆیان
لهم بێرێگاییهدا، ئێمه رێكخراوی هێڤیا سوری کوردستان(1993) وهك یهكهمین و باشترین رێگای ئالیكاری بۆ زیاندیتووانی رۆژئاوا و باكووری سووریا پێشنیار دهكهین. وهكی تر، هاوپشتی خۆمان بۆ پێشنیارێكی ئهم دوایانهی ئەنیستیتۆی كوردی واشنگتن (1996) دهكهین کە داوایهكی خێرای رێكخراوی "هیڤی سووری كوردستان" له ئاڵمانی بڵاو كردۆتهوه
ئهوانهی به نیازی یارمهتین دهتوانن به شێوی راستهوخۆ سهردانی وێبسایتی بكهن و له رێگهی پەی پاڵەوە یان لە رێگەی كریدیت کارتەوە یان دێبیتكارتهوه له ههموو سووچێكی ئاڵمانیاوه جگه له یارمهتییهكانی خۆیان بهڕێبكهن. ئهم رێكخراوه له ساڵی ۱۹۹۳ وه چالاكه و شارهزای بواری یارمهتی مرۆڤدۆستانهیه. ئهم رێكخراوه كۆمهڵێك دهسته خوشكی له وڵاتانی وهك فهڕهنسا، سویس، هۆلهند، سوئێد، ئۆتریش، نۆروێژ، ئیتالیا، بهلژیك، رۆژئاوا سوریا، ههرێمی كوردستان، عێراق و یاپان ههیه.
بۆ پێوهندی گرتنی راستهوخۆ له ههل و مهرجی تایبهتیدا دهكرێ پێوهندی به مەمەت ساکروه بگیردرێت كه یهكێكه له بهرپرسهكانی ئێستای ئهنجومهنی یارمهتییه ئههلییهكانی منداڵان
مهمهت ساكر لهم ساڵانهدا توانیویهتی بازنهیهكی پشتگیری بۆ ئهو ئهنجومهنه رێك بخات. یارمهتییهكان به سهرپهرشتی ئهو دهگهنه شوێنی خۆیان. زانیاریی بانكی ئهنجومهنی مهدهدكاری له وێبسایتهكهیاندا لهبهر دهسته.
بۆ پرسیارهكانتان پێوهندی بكهن به:
mdseker1@gmail.com & Tel.: +49 163 989 28 43
رێز و سڵاو
به سوپاسهوه
دهزگای جهمال نهبهز
یاسایی و بۆ سودی گشتی
لێرە لە بەشی گالێریدا بەرهەم و نووسراوەکانی ناوبراو دەخەینە بەرچاو. هەتا ئێستا ماڵپەڕە پێشووەکەی خۆی ماوە و ئۆنلاینە و دەتوانرێ لیستی بەشێک لە بەرهەمەکانی ببینرێت
https://jemalnebez.org/jemalnebez_literatur.html
ئەگەر کەسێک، بەرهەم و نووسینێکی ئەوی هەبێت و لەو لیستەدا ئاماژەی پێنەکرابێت، تکا دەکەین لە رێگەی کۆنتاکت فۆرمولارەوە پەیوەندیمان پێوە بکات. ئامانج ئەوەیە کە لیستی بەرهەم و نووسراوەکانی بەرفراوان کەینەوە. هەر هەوڵێک بۆ یارمەتی کردن لەم پێناوەدا جێگەی خۆشحاڵیمانە و سوپاستان دەکەین